जनकपुर — चल्ने/नचल्ने संशय चिर्दै फागुन १ गते आइतबारदेखि जयनगर–कुर्था ३५ किलोमिटर खण्डमा यात्रुबिना नै रेल चलाइने भएको छ । उद्घाटनको मिति टुंगो नलागेकाले ‘रेल चल्छ’ भन्ने सन्देश दिन यात्रुबिना नै दैनिक एकपटक रेल कुदाउने तयारी गरिएको हो ।

भारत सरकारको आर्थिक सहयोगमा सीमावर्ती भारतीय सहर जयनगरको नेपाल खण्डदेखि बर्दिबाससम्म ७२ किलोमिटर रेलको ब्रोडगेज लिंक निर्माणाधीन छ । जयनगरदेखि जनकपुर हुँदै कुर्थासम्म भने ब्रोडगेज, स्टेसन र प्लेटफर्म तयार भएको करिब ३ वर्ष नाघ्यो । यही खण्डमा रेल चलाउन नेपाल सरकारले करिब ८६ करोड रुपैयाँमा दुई सेट नमुना रेल खरिद गरेको पनि एक वर्ष बढी भइसक्यो । त्यो रेल अहिले धनुषाको इनर्वा स्टेसनमा सशस्त्र प्रहरीको निगरानीमा पार्किङ गरी राखिएको छ ।

‘रेल उद्घाटनको मिति नेपाल र भारतका प्रधानमन्त्रीबाट टुंगो लाग्न बाँकी छ,’ नेपाल रेल्वे कम्पनीका महाप्रबन्धक निरञ्जन झाले कान्तिपुरसँग भने,‘रेल चल्ने/नचल्ने संशय धेरैमा छ । त्यसैले उद्घाटन नहुँदासम्म फागुन १ गतेदेखि दैनिक एकपटक रेल ओहरदोहर गराइनेछ ।’

झाकाअनुसार जयनगरदेखि कुर्थासम्म यात्रुबिनै दैनिक एकपटक रेल चलाउनुका दुईवटा कारण छन् । पहिलो– रेल्वे लिंकमा रहेको अतिक्रमण हटाउन र दोस्रो– रेल चल्ने नै भयो भन्ने सन्देश पनि दिन । यात्रुबिनै दैनिक एकपटक मात्र रेल ओहरदोहर गर्दा बोगीको एसी चलाउँदा २ सय ८० लिटर डिजल खर्च हुनेछ ।

‘दैनिक एकपटक रेल ओहरदोहोर गर्दा २ सय ८० लिटर डिजल खर्च हुने अनुमान छ । सबै अपरेसन कस्ट कति पर्छ ? त्यो हाम्रो अनुमानबाहिर छ,’ झाले भने,‘रेलको सेट नयाँ र आधुनिक भएकाले तत्कालै मर्मत गर्नुपर्ने देखिन्न । तर, मेसिनरी समान भएकाले समस्या आए मर्मतसम्भारका लागि भारतको सोनपुर लग्नुपर्छ ।’ भारत, बिहारको राजधानी पटनानिजक रहेको सोनपुर जनकपुरभन्दा करिब २ सय मिटर टाढा छ ।

रेल चलाउनका लागि भारतको कोंकण रेल्वे कम्पनीका १४ जना प्राविधिकसहितका कर्मचारी जनकपुर आइसकेका छन् । कोंकण कम्पनीका २६ जना प्राविधिकसहितको टिमले हाल नेपाल रेल्वे सञ्चालन गर्नेछन् । कोंकण कम्पनीका बाँकी १२ जना कर्मचारी एक–दुई दिनमै जनकपुर आइपुग्ने झाले बताए ।

‘रेल सञ्चालनको मिति पनि फेब्रुअरीको तेस्रो साता निश्चितजस्तै छ । तर, त्यो घोषणा नभएकाले उदघाटन नहुञ्जेलसम्म यात्रुबिना रेल दैनिक एकपटक ओहरदोहर गराइनेछ,’ रेल्वे कम्पनीका महाप्रबन्धक झाले भने, ‘रेल सञ्चालनको सबै तयारी भइसकेको छ । हामी उद्घाटनको मिति कुरेर बसेका छौं ।’ झाका अनुसार दुवै देशका प्रधानमन्त्रीले रेल उद्घाटन गरेपछि यात्रुसहित रेल सेवा दैनिक दुईपटक सञ्चालन गरिनेछ । उद्घाटनपछि बिहान र अपरान्हको समयमा रेल सेवा सञ्चालन गरिनेछ । ‘यात्रुको चाप हेरेर नियमित सेवा बढाइनेछ,’ महाप्रबन्धक झाले भने,‘रेल्वे स्टेसन र प्लेटफर्ममा यात्रुको चाप हेरेर दैनिक तीन पटकसम्म पनि रेल सेवा सञ्चालनमा ल्याइने छ ।’

रेल नियमित सञ्चालन हुँदा एसी बोगीको प्रति यात्रु जयनगरदेखि कुर्थासम्म ३ सय रुपैयाँ र समान्य बोगीमा प्रति यात्रु ७० रुपैयाँ टिकट दर निर्धारण गरिएको नेपाल रेल्वे कम्पनीले जनाएको छ । रेल्वेको टिकट स्टेसन, प्लेटफर्म र इबुकिङ पनि गराउन मिल्छ । करिब डेढ वर्षअघि भारतको कोंकण रेल्वे कम्पनीबाट खरिद गरिएको दुई सेट रेल पुस २४ गते जयनगरदेखि कुर्थासम्म चलाएर परीक्षण गरिएको थियो ।